معرفی کانون از منظر قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
(مصوبه اسفندماه 1374)
جمهوری اسلامی ایران شماره: 4775-ق
مجلس شورای اسلامی تاریخ:25/12/1374
دفتر رئیس پیوست: دارد
بسمه تعالی
حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای هاشمی رفسنجانی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
لایحه شماره 62743 مورخ 20/4/1374 دولت در خصوص نظام مهندسی و کنترل ساختمان که یک فوریت آن در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ 20/4/1374 تصویب شده بود. در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ 22/12/1374 مجلس شورای اسلامی با اصلاحاتی تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسیده است در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی به پیوست ارسال میگردد.
علی اکبر ناطق نوری
رئیس مجلس شورای اسلامی
جمهوری اسلامی ایران شماره: 15698
رئیس جمهور تاریخ: 09/01/1375
بسمه تعالی
وزارت مسکن و شهرسازی
قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان که در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیست و دوم اسفندماه یک هزار و سیصد و هفتاد و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 27/12/1374 به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره 4775-ق مورخ 28/12/74 واصل گردیده است، به پیوست جهت اجراء ابلاغ میگردد.
اکبر هاشمی رفسنجانی
رئیس جمهور
بسمه تعالی
همواره سهم عظیمی از سرمایه های ملی کشور در قالب احداث واحدهای مسکونی، تجاری، اداری، آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و ... صرف پروژه های ساختمانی و صنایع ساختمانی وابسته به آن می شود که برای بهره برداری مناسب از این حجم زیاد ثروت ملی، رعایت اصول فنی و استانداردهای کیفیت در طراحی و تولید، انتخاب مصالح ساختمانیمرغوب و استفاده از نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده از اولین درجه اهمیت برخوردار است.
قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در حقیقت بیان کننده انتظارات گسترده نظام قانون گذاری کشور به نمایندگی آحاد جامعه، از تک تک افراد و نهادهایی است که به نحوی در این امر خطیر دخالت دارند. این قانون علاوه بر تبیین یک تشکیلات منسجم و دارای مسئولیت برای متخصصان مرتبط با رشته ساختمان و پیش بینی استفاده بهینه از توان کارگران ساختمانی دارای مهارت فنی، لزوم تدوین، آموزش و کنترل مقررات ملی ساختمان را به عنوان مجموعه اصول و قواعد فنی که با رعایت آنها در طراحی، محاسبه، اجرا، بهره برداری و نگهداری ساختمانها موجب اطمینان از ایمنی، بهداشت، بهره دهی مناسب، آسایش و صرفه اقتصادی خواهد شد، یادآور شده و مسئولیت اجرای آن را به وزارت مسکن و شهرسازی سپرده است.
طبیعی است دستیابی به اهداف این قانون، علی رغم اهمیت و تأثیر قابل ملاحظه ای که تدوین مقررات ساختمانی میتواند در ارتقای کیفیت ساختمانها داشته باشد، بدون وجود یک سیستم کارآمد ملی برای اعمال این مقررات و کنترل اجرای آنها و نیز بدون توسعه نظام آموزش فنی و حرفه ای کشور میسر نخواهد بود. لذا از تمام مراجع قانونی، دستگاه های اجرایی ذی ربط و مهندسان کشور انتظار دارد به سهم خود، با اعمال نظارت بر اجرای صحیح قانون و ارائه راهکارهای اجرایی آن این وزارت را در انجام هرچه بهتر مسؤلیتی که به عهده دارد یاری فرمایند.
علی عیدالعلی زاده
وزیر مسکن و شهرسازی
فهرست مباحث قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان (مصوب اسفندماه 1374)
1 - قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
فصل اول: کلیات، اهداف و خط مشی
فصل دوم: تشکیلات، ارکان، وظایف و اختیارات سازمان
فصل سوم: امور کاردانها و صنوف ساختمانی
فصل چهارم: مقررات فنی و کنترل ساختمان
فصل پنجم: آموزش و ترویج
فصل ششم: متفرقه
2 - آئین نامه اجرائی
فصل اول: کلیات
فصل دوم: پروانه اشتغال به کار مهندسی، حدود صلاحیت و ظرفیت اشتغال
فصل سوم: پروانه اشتغال به کار کاردانی و تجربی
فصل چهارم: نظارت و کنترل ساختمان
فصل پنجم: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان
فصل ششم: شورای انتظامی نظام مهندسی
فصل هفتم: «هیأت عمومی»
فصل هشتم: «شورای مرکزی»
فصل نهم:«رئیس سازمان»
فصل دهم: مقررات متفرقه
3 - آئین نامه ماده 27
ـــ ارجاع تمور کارشناسی به مهندسان دارای پروانه اشتغال
4 - آئین نامه ماده 28
ـــ آئین نامه تشکیلات حرفه ای کاردانهای فنی
5 - اصلاحات و الحاقات
ـــ اصلاح مواد 53، 55، 56، 71، 73، 101، 114
ـــ آئین نامه صدور پروانه مهارت فنی برای کارگران ماهر
فصل سوم - امور کاردانها و صنوف ساختمانی
ماده 28 - وزارت مسکن و شهرسازی موظف است ظرف 6 ماه از زمان ابلاغ این قانون ضوابط، مقررات و تشکیلات حرفه ای مناسب برای کاردانهای فنی شاغل در رشته ها و حرفه های موضوع این قانون را در قالب آئین نامه ای تدوین و برای تصویب به هیأت وزیران پیشنهاد نماید.
ماده 29 - وزیر مسکن و شهرسازی از تاریخ ابلاغ این قانون به عضویت هیأت عالی نظارت موضوع ماده (52) قانون نظام صنفی در خواهد آمد. وزارت مسکن و شهرسازی با هماهنگی دبیرخانه هیأت عالی نظارت حداکثر 6 ماه از تاریخ تصویب این قانون آئین نامه نظام صنفی کارهای ساختمانی را برابر قانون نظام صنفی تهیه و جهت تصویب به هیأت وزیران پیشنهاد می نماید.
فصل چهارم - مقررات فنی و کنترل ساختمان
ماده 30 - شهرداریها و مراجع صدور پروانه ساختمان، پروانه شهرک سازی و شهرسازی و سایر مجوزهای شروع عملیات ساختمان و کنترل و نظارت بر این گونه طرح ها در مناطق و شهرهای مشمول ماده (4) این قانون برای صدور پروانه و سایر مجوز ها تنها نقشه هایی را خواهند پذیرفت که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی دارنده پروانه اشتغال به کار و در حدود صلاحیت مربوط امضاء شده باشد و برای انجام فعالیتهای کنترل و نظارت از خدمات این اشخاص در حدود صلاحیت مربوط استفاده نمایند.
فصل ششم - متفرقه
ماده 37 - هزینه های سازمان و ارکان آن از محل حق عضویت های پرداختی اعضا، صندق مشترک سازمان های استان، اعطایی دولت، نهادها، اشخاص حقیقی و حقوقی، دریافت بهای ارائه خدمات پژوهشی، فنی و آموزشی، فروش نشریات و سایر مواد کمک آموزشی و مهندسی و درصدی از حق الزحمه دریافتی اعضا بابت ارائه خدمات مهندسی ارجاع شده از طرف سازمان تأمین خواهد شد.
آئین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
«مصوب بهمن ماه 1375»
شماره:123379/ت 17496هـ
تاریخ: 28/11/1375
بسمه تعالی
جمهوری اسلامی ایران
رئیس جمهور
تصویب نامه هیأت مزیران
وزارت مسکن و شهرسازی
هیأت وزیران در جلسه مورخ 17/11/1375 بنا به پیشناد شماره 15079/100 مورخ 28/05/1375 وزارت مسکن و شهرسازی و به استناد ماده(42) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان - مصوب 1374 - آیین نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود.
حسن حبیبی
معاون اول رئیس جمهور
فهرست موضوعی مواد آئین نامه
فصل اول: کلیات
ماده 1 - عناوین اختصاری
ماده 2 - مدارک حرفه ای
ماده 3 - خدمات حرفه ای در محل های تعیین شده
فصل دوم: پروانه اشتغال به کار مهندسی، حدود صلاحیت و ظرفیت اشتغال
ماده 4 - «پروانه اشتغال» اشخاص حقیقی
ماده 5 - سابقه کار
ماده 6 - گواهی اشتغال به کار
ماده 7 - تقاضای صدور پروانه اشتغال به کار مهندسی
ماده 8 - صدور «پروانه اشتغال»
ماده 9 - دفاتر مهندسی
ماده 10 - «پروانه اشتغال» اشخاص حقیقی
ماده 11 - درجه بندی صلاحیت
ماده 12 - گروه بندی ساختمانها و طبقه بندی صلاحیت
ماده 13 - ظرفیت اشتغال
ماده 14 - حدود صلاحیت اشخاص حقوقی
ماده 15 - واحد فنی سازمانهای دولتی و نهادها
ماده 16 - مسئولیت امضاء
ماده 17 - پاسخ به استعلام
ماده 18 - اشخاص حقیقی و حقوقی غیر ایرانی
ماده 19 - امضای مجاز
ماده 20 - صلاحیت بیش از یک رشته
ماده 21 - برگزاری آزمون
ماده 22 - مدت اعتبار «پروانه اشتغال»
ماده 23 - فقدان اعتبار«پروانه اشتغال»
ماده 24 - مفقود شدن «پروانه اشتغال»
ماده 25 - سند رسمی «پروانه شتغال»
فصل سوّم: پروانه اشتغال به کار کاردانی و تجربی
ماده 26 - شرایط صدور پروانه اشتغال به کار کاردانی و تجربی
ماده 27 - تقاضای صدور پروانهاشتغال به کار کاردانی و تجربی
ماده 28 - آزمون کاردانی
ماده 29 - صلاحیت و ظرفیت اشتغال کاردانها و معماران تجربی
ماده 30 - مدت اعتبار پروانه اشتغال به کار کاردانی و تجربی
ماده 31 - مقررات مشترک
ماده 32 - مرجع رسیدگی به تخلفات
فصل چهارم: نظارت و کنترل ساختمان
ماده 33 - مسئولیت نظارت عالیه
ماده 34 - ذکر مصوبات طرح ها
ماده 35 - درج اطلاعات ساختمان
ماده 36 - ارسال شکایات
ماده 37 - کنترل موردی
ماده 38 - رفع تخلف و جلوگیری از ادامه عملیات
ماده 39 - طرح های همسان
ماده 40 - شورای توسعه نظام مهندسی و کنترل ساختمان
فصل پنجم: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان
ماده 41 - انتظام امور حرفه ای
ماده 42 - شخصیت حقوقی«سازمان»
ماده 43 - چگونگی تأسیس «نظام مهندسی استان»
ماده 44 - شرایط عضویت در «نظام مهندسی استان»
ماده 45 - تقاضای عضویت
ماده 46 - قطع عضویت
ماده 47 - انتقال اعضای «نظام مهندسی استان»
ماده 48 - عضویت در «نظام مهندسی استان» مجاور
ماده 49 - تسهیلات برای تأسیس «نظام مهندسی استان»
ماده 50 - امتیاز عضویت
ماده 51 - ارکان «نظام مهندسی استان»
ماده 52 - مجمع عمومی
ماده 53 - تشکیل مجمع عمومی
ماده 54 - دعوت مجامع عمومی
ماده 55 - حد نصاب رسمیت
ماده 56 - هیأت رئیسه مجمع عمومی
ماده 57 - وظایف و اختیارات مجمع عمومی
ماده 58 - هیأت مدیره
ماده 59 - شرایط انتخاب اعضای هیأت مدیره
ماده 60 - تعداد اعضای اصلی هیأت مدیره
ماده 61 - تعداد اعضا از هر رشته
ماده 62 - چگونگی انجام انتخابات
ماده 63 - هیأت اجرائی انتخابات
ماده 64 - اقدامات هیأت اجرائی انتخابات
ماده 65 - اعلام داوطلبی
ماده 66 - فهرست اسامی داوطلبان
ماده 67 - محل مخصوص رأی گیری
ماده 68 - رأی گیری
ماده 69 - شمارش و قرائت آراء
ماده 70 - شکایات مربوط به انتخابات
ماده 71 - هیأت رئیسه هیأت مدیره
ماده 72 - مصوبات هیأت مدیره
ماده 73 - اختیارات و وظایف هیأت مدیره
ماده 74 - مکاتبات «نظام مهندسی استان»
ماده 75 - نمایندگی «نظام مهندسی استان»
ماده 76 - تفویض اختیارات
ماده 77 - گروههای تخصصی
ماده 78 - تشکیل گروههای تخصصی
ماده 79 - هیأت رئیسه گروههای تخصصی
ماده 80 - کمیته پیشنهادات
ماده 81 - چگونگی انتخاب بازرس
ماده 82 - وظایف و اختیارات بازرس
ماده 83 - تشکیل شورای انتظامی استان
ماده 84 - هیأت رئیسه شورای انتظامی استان
ماده 85 - مرجع رسیدگی به شکایات
ماده 86 - دبیرخانه شورای انتظامی استان
ماده 87 - رسیدگی به شکایات
ماده 88 - شکایات در مراجع قضائی
ماده 89 - اعلانات وزارت مسکن و شهرسازی
ماده 90 - مجازات های انتظامی
ماده 91 - تخلفات انضباطی و حرفه ای
ماده 92 - تشخیص انطباق مجازات ها
ماده 93 - اعتراض به آراء صادره
ماده 94 - مرجع تجدید نظر
فصل ششم: شورای انتظامی نظام مهندسی
ماده 95 - شورای انتظامی نظام مهندسی
ماده 96 - هیأت رئیسه «شورای انتظامی نظام مهندسی»
ماده 97 - تقاضای تجدید نظر
ماده 98 - رسیدگی به درخواست تجدید نظر
ماده 99 - اجرای رأی قطعی
ماده 100 - ضبط «پروانه اشتغال»
ماده 101- شکایات از اعضای هیأت مدیره و شورای انتظامی استان
فصل هفتم: «هیأت عمومی»
ماده 102 - تشکیل «هیأت عمومی»
ماده 103 - جلسات فوق العاده «هیأت عمومی»
ماده 104 - حد نصاب رسمیت
ماده 105 - اداره جلسات «هیأت عمومی»
ماده 106 - تاریخ تشکیل جلسات عادی
ماده 107 - وظایف و اختیارات «هیأت عمومی»
فصل هشتم: «شورای مرکزی»
ماده 108 - تشکیل «شورای مرکزی»
ماده 109 - مدت عضویت
ماده 110 - هیأت رئیسه «شورای مرکزی»
ماده 111 - مصوبات «شورای مرکزی»
ماده 112 - هزینه های «سازمان»
ماده 113 - منابع تأمین هزینه های «سازمان»
ماده 114 - وظایف و اختیارات «شورای مرکزی»
فصل نهم: «رئیس سازمان»
ماده 115 - رئیس «شورای مرکزی»
ماده 116 - وظایف و اختیارات «رئیس سازمان»
فصل دهم: مقررات متفرقه
ماده 117 - شورای بررسی و تأئید مبانی قیمت گذاری خدمات مهندسی
ماده 118 - عوارض «پروانه اشتغال»
ماده 119 - درآمد و هزینه
ماده 120 - تسهیلات لازم
ماده 121 - محل استقرار نهادهای «سازمان»
ماده 122 - بررسی عملکرد «نظام مهندسی استان»
ماده 123 - موارد سکوت
ماده 124 - اجرا و نظارت بر طرحهای عمرانی
فصل سوّم: پروانه اشتغال به کار کاردانی و تجربی
ماده 26 - برای دارندگان مدرک تحصیلی کاردانی فنی، دیپلم فنی و همچنین معماران تجربی در صورت قبول شدن در آزمون علمی و عملی مربوط، در یکی از رشته های موضوع «قانون» حسب مورد «پروانه اشتغال» در سه درجه پایه 3، پایه 2 و پایه 1 به شرح زیر صادر می شود:
کاردانی
مدارک تحصیلی |
پایه 3 |
پایه 2 |
پایه 1 |
مدارک مورد تائید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری |
5 سال |
9 سال |
15 سال |
دارندگان مدارک فنی مورد تائید سایر وزارتخانه ها و موسسات دولتی |
6 سال |
10 سال |
16 سال |
معماران تجربی
پایه |
حداقل سن |
حدنصاب قبولی |
سابقه کاری |
3 |
26 |
50 |
8 |
2 |
31 |
55 |
13 |
1 |
37 |
60 |
19 |
بسمه تعالی
شماره 29253/ت 19295 هـ
جمهوری اسلامی ایران
رئیس جمهور
تصویب نامه هیأت وزیران
وزارت مسکن و شهرسازی
هیأت وزیران در جلسه مورخ 3/7/1379 بنا به پیشنهاد شماره 21538/100 مورخ 13/11/1376 وزارت مسکن و شهرسازی و به استناد ماده (28) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان - مصوب 1374 - آیین نامه تشکیلات حرفه ای کاردانهای فنی را به شرح زیر تصویب نمود:
حسن حبیبی
معاون اول رئیس جمهور
آیین نامه تشکیلات حرفه ای کاردانهای فنی
ماده 1 - به منظور انتظام و انسجام امور حرفه ای کاردانهای فنی (موضوع ماده 26) آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان که منبعد در این آیین نامه کاردان نامیده میشود. شاغل در رشته های معماری، شهرسازی، عمران، تأسیسات مکانیکی، تأسیسات برقی، نقشه برداری، ترافیک و رشته های مرتبط با آن و همچنین ارتقای دانش فنی صاحبان حرفه های مذکور و بالا بردن کیفیت خدمات آنها، در تهران و در مراکز استانهایی که وزارت مسکن و شهرسازی اعلام میکند. سازمان نظام کاردانی فنی ساختمان که از این پس در این آیین نامه به اختصار " کانون " نامیده میشود، تشکیل میگردد.
ماده2 - کانون دارای شخصیت حقوقی و غیر انتفاعی بوده و تابع قوانین و مقررات مربوط به مؤسسات غیرانتفاعی می باشد و می تواند در شهرستانهای تابع هر استان دارای شعبه یا نمایندگی باشد.
ماده 29 - اختیارات و وظایف هیأت مدیره به شرح زیر است:
1 - برنامه ریزی به منظور جلب مشارکت افرادی که در امور حرفه ای موضوع این آیین نامه فعالیت دارند.
2 - ارتقای دانش فنی و کیفیت کار شاغلان در بخشهای «کاردانی فنی» مربوط به ساختمان از طریق ایجاد پایگاههای علمی، فنی، آموزشی و انتشارات.
3 - دفاع از حقوق اجتماعی و حیثیت حرفه ای اعضاء و تشویق و حمایت از فعالیت های با ارزش آنها.
4 - تنظیم روابط بین کاردانهای فنی با صاحبان حرفه های مهندسی ساختمان موضوع «قانون نظام مهندسی ساختمان» و سازمانهای نظام مهندسی ساختمان.
5 - تنظیم روابط بین کاردانهای فنی با کارفرمایان.
6 - همکاری با مراجع استان در هنگام بروز سوانح و بلایای طبیعی.
7 - تهیه و تنظیم برنامه ها و بودجه و ترازنامه سالانه کانون و ارایه آن به مجمع عمومی جهت تصویب.
8 - تهیه و تصویب نظام نامه اداری، تشکیلاتی، مالی و داخلی کانون.
9 - تنظیم امور اداری و مالی کانون طبق مقررات و نظامهای مربوط.
10 - تعیین میزان ورودیه و حق عضویت سالانه اعضاء و ارایه آن به مجمع عمومی جهت تصویب.
11 - افتتاح حساب بانکی به نام کانون نزد بانکها و برداشت از این حسابها جهت انجام امور کانون و پرداخت هزینه ها.
12 - تعیین امضاء یا امضاهای مجاز به منظور برداشت از حسابهای بانکی، امضای قراردادها، اسناد و اوراق تعهدآور، اقامه دعوی و صلح و سازش و انتخاب وکیل.
13 - همکاری در برگزاری آزمونهای موضوع قانون نظام مهندسی ساختمان و این آیین نامه ها.
14 - ایجاد تسهیلات لازم به منظور بازآموزی یا آموزشهای لازم حرفه ای.
15 - غعالیت و ایجاد تسهیلات برای ارتقای دانش فنی و حرفه ای آنها.
16 - انتشار خبرنامه.
17 - انجام مشورت و کسب رهنمودهای لازم از سازمان نظام مهندسی ساختمان استان در زمینه های آموزشی، حرفه ای و فنی.
18 - ارسال شکایات واصله به شورای انتظلمی استان و همکاری با شورای مذکور.
19 - اجرای وظایفی که از طرف وزارت مسکن و شهرسازی در جهت نیل به اهداف قانون نظام مهندسی ساختمان به عهده کانون گذاشته می شود.
20 - تعیین روزنامه کثیرالانتشار جهت اعلام آگهی ها و اعلامیه های کانون.
ایجاد شعبه یا نمایندگی در شهرستانهای استان