دستورالعمل نحوه فعاليت سازندگان مسکن و ساختمان

28 / تير/ 1400

 

 

ماده 1

تعاريف:

سازندگان دارای پروانه صلاحيت: سازندگان حقيقی و حقوقی ساختمان دارای پروانه اشتغال از وزارت مسکن و شهرسازی.

سازنده حقيقی: مهندس، کاردان فنی، ديپلم فنی و معمار تجربی.

سازنده حقوقی: شرکت يا مؤسسه دارای پروانه اشتغال به کار.

 

ماده 2

شرايط احراز صلاحيت و تعيين پايه سازندگان حقيقی

الف ) سازندگان حقوقی :

شرايط احراز صلاحيت  سازندگان حقوقی بر اساس جداول و موارد زير تعيين می گردد:

1-      شرکت بايد به يکی از صور مندرج در قانون تجارت، در اداره ثبت شرکتها و مالکيت صنعتی به ثبت رسيده و تأسيس آن در روزنامه رسمی کشور آگهی شده باشد.

2-      موضوع شرکت، انجام خدمات اجرای ساختمان باشد.

3-      عضويت حقوقی در سازمان نظام مهندسی با کانون کاردانهای فنی استان.

4-      حداقل 2 نفر از اعضای هيأت مديره شرکت بايد مهندس يا کاردان دارای پروانه اشتغال اجرای ساختمان که يک نفر آنها در رشته های معماری و عمران و نفر بعدی نيز می تواند در يکی از رشته های تأسيسات برقی يا تأسيسات مکانيکی و يا نقشه برداری بوده و در شرکت به طور تمام وقت اشتغال به کار داشته باشد.

5-      ارائه سوابق حرفه ای در امر اجراء اعضاء هيأت مديره و ساير شاغلين امتياز آور شرکت براساس انطباق يا ليست بيمه کارهای اجرا شده می باشد.

 

تبصره 1 : در مدارد استثنا و با تشخيص علت عدم وجود ليست بيمه موارد در هيأت مديره نظام مهندسی بررسی و تصميم گيری خواهد شد.

جدول شماره 1 : امتياز بندی پايه پروانه اشتغال اعضای حقيقی شاغل امتياز آور در شخص حقوقی

 

 

	پروانه اشتغال به کار مهندسی			پروانه اشتغال به کار کاردانی			پروانه اشتغال به کار تجربی (دارندگان ديپلم فنی و پر.انه های مهارت فنی)
پايه	3	2	1	3	2	1	3	2	1
امتياز	3	5	8	2	3	5	2	3	4

 

حداکثر امتیاز قابل کسب توسط سازنده ازاین شاخص 20 می باشد.

6-      جهت در نظر گرفتن سوابق حرفه ای سازنده در اجرا به ازای هر 500 متر مربع زيربنای احداث شده      توسط سازنده يک و حداکثر 140 امتياز تعلق خواهد گرفت

7-      ارزيابی توان مالی، امکانات و تجهيزات سازندگان بر اساس شاخص های زير انجام می شود:

 

v      سرمايه و تجهيزات شرکت به ازای هر يک ميليارد ريال

v      دريافت تجهيزات و اعتبار بانکی به ازای هر يک ميليارد ريال

v      مشارکت با اشخاص حقيقی و حقوقی به ازای هريک ميليارد ريال

v      استفاده از اعتبار جذب يا سرمايه گذاری به ازای هر يک ميليارد ريال

v      ارائه ضمانت نامه بانکی به ازای هر يک ميليارد ريال

v      ميزان سرمايه گذاری های قبلی مشروط به روشن بودن وضعيت استرداد تسهيلات و اعتبارات بانکی به ازای هريک ميليارد ريال

حداقل امتياز قابل کسب توسط سازنده جهت در نظر گرفتن توان مالی، امکانات و تجهيزات 2 امتياز و حداکثر 30 امتياز می باشد.

8- به منظور ارزيابی مطلوبيت کارهای اجرا شده توسط سازنده شاخص های زير ملاک عمل خواهد بود:

 

شاخص های ارزيابی مطلوبيت کارهای اجرا شده و عمکرد موفق در کارهای قبلی

 

v      رعايت مقررات ملی ساختمان براساس تأييد دستگاه نظارت يا دستگاه زيربط

v      حسب مورد ارائه گواهی عدم خلاف یا پایان کار و یا مدارک مستند مبنی بر انجام تعهدات

v      اجرای ساختمان و انجام تعهدات در موعد پيش بينی شده در قرارداد های مرتبط يا تأخير کمتر از 25 درصد مدت مقرر

v      بازپرداخت به موقع تسهيلات بانکی يا ترتيب بازپرداخت آن با توجه به تأخيرات مجاز

v      استفاده از فن آوری های نوين صنعت ساختمان ( رعايت سبک سازی، بهينه سازی مصرف انرژی و ...)

 

جدول 2 : نحوه امتياز بندی شاخص های ارزيابی مطلوبيت کارهای اجرا شده و عملکرد موفق در کارهای قبلی  حداقل امتياز لازم که سازندگان بايد از اين شاخص کسب نمايند 5 و حداکثر آن 20 تعيين می گردد

 

20 تا 30 نمره	31 تا 40 نمره	41 تا 50 نمره	51 و بيشتر
5 امتياز	10 امتياز	10 امتياز	20 امتياز

 

 

9-  حداقل شرايط لازم جهت ترکيب اعضای اصلی هيأت مديره سازنده حقوقی برای اخذ صلاحيت براساس جدول شماره 3 تعيين می گردد. بديهی است پايه سازنده حقوقی نهابتاً بانوجه به شرايط ذکر شده در اين جدول و نيز امتيازات مکتسبه از شاخص های معرفی شده قبلی تعيين خواهد شد

جدول 3 : حداقل شرايط لازم جهت ترکيب اعضای اصلی هيأت مديره سازنده حقوقی برای اخذ صلاحيت

 

پايه سازنده حقوقی	پايه 3			پايه 2	پايه1
ترکيب 2 نفر عضو اصلی هيتت مديره	کاردان- کاردان	مهندس پايه 3 کاردان	2 نفر مهندس پايه 3	2 نفر مهندس پايه 2	2 نفر مهندس پايه 1

 

10-  تعيين پايه و حدود صلاحيت سازندگان حقوقی:

پايه سازندگان حقوقی براساس نتايج حاصله از ارزيابی جداول و شاخص های ذکر شده و با توجه به جدول شماره 3 بعنوان شرط لازم تعيين و پروانه اشتغال به کار سازندگان حقوقی در 3 پايه 3، 2، 1 صادر می شود. حداقل امتياز لازم برای احراز پايه 3، 2، 1 به ترتيب 20، 45، 70 به بالا و اعتبار پروانه های صادره 3 سال است. حوزه فعاليت سازندگان حقوقی با پايه 3 ، استان صادر کننده پروانه و در پايه های حقوقی 2 و 1 سراسر کشور است.

 

تبصره 2: بنياد مسکن انقلاب اسلامی به موجب اساسنامه قانونی مصوب مجلس شورای اسلامی مورخ 21/10/66 در انجام وظايف قانونی خود نياز به احراز صلاحيت موضوع اين ماده را ندارد.

 

تبصره 3: پيمانکاران تشخيص صلاحيت شده توسط معاونت برنامه ريزی و نظارت راهبردی رياست جمهوری نيازی به احراز صلاحيت مجدد از سوی وزارت مسکن و شهرسازی ندارند و می توانند مطابق بخشنامه ابلاغی به شماره 02/100/55099 مورخ 7/11/86 از وزارت مسکن و شهرسازی پروانه اشتغال به کار دريافت و فعاليت نمايند.

 

تبصره 4: در صورتی که شرکت تازه تأسيس شد جهت ارزيابی سوابق حرفه ای، توان مالی و تجهيزاتی و مطلوبيت کارهای اجرا شده قبلی موضوع رديف های 7،6 و 8 ، سوابق اعضای هيأت مديره شرکت به صورت انفرادی ارزيابی شده و نهايتاً با اعمال ضريب 4/0 امتياز نهايی منظور خواهد گرديد

 

ب ) سازندگان حقيقی :

1- شرايط احراز صلاحيت سازندگان حقيقی نيز با توجه به پروانه اشتغال به کار، سابقه حرفه ای، توان مالی، مطلوبيت کارهای اجرا شده و عملکرد موفق قبلی تعيين می شود. سازنده حقيقی الزاماً بايد دارای پروانه اشتغال به کار مهندسی، کاردانی و يا تجربی در يکی از رشته های اصلی عمران يا معماری باشد.

2- سازنده حقيقی برای احراز شرايط لازم جهت اخذ پروانه موضوع اين دستورالعمل بايد حداقل50 در صد امتيازات مربوط به پايه شخص حقوقی را از جداول و شاخص های تعيين شده کسب نمايد.

3- حوزه فعاليت سازنده حقيقی استان صادر کننده پروانه می باشد.

 

ماده 3

از تاريخ ابلاغ اين دستورالعمل کليه ساختمانها الزاماً می بايست توسط سازندگان حقيقی و حقوقی دارای صلاحيت اجرا شوند.

تبصره 1 : هيأت های چهار نفره استان می توانند بنابر مقتضيات استان خود و به پيشنهادات هيأت مديره سازمانهای نظام مهندسی استان نسبت به اجرای مرحله ای اين دستورالعمل متناسب با مساحت و تعداد طبقات اتخاذ تصميم نمايند و در صورت اجرای مرحله ای اين دستورالعمل می بايست ظرف مدت دو سال صورت پذيرد.

تبصره 2 : ظرفيت اشتغال سازندگان مسکن و ساختمان در ساختمانهای موضوع طرح مسکن مهر ( مسکن با حق بهره برداری از زمين به صورت اجاره 99 ساله ) موضوع مصوبه شماره 87314/ت 316 ک مورخ 30/5/87 کارگروه مسکن کشور ( موضوع کارگروه اصل 127 قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران ) و پروژه های خيرين مسکن ساز، منوط به اعمال تخفيف حداقل معادل50  درصد برابر 20 درصد مربوطه منظور خواهد شد.

 

 

ماده 4

حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال به کار سازندگان حقيقی و حقوقی

 

 

جدول شماره 4 : حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال به کار سازندگان حقيقی و حقوقی

 

سازنده		پايه	حداکثر ظرفيت اشتغال		حداکثر تعداد کار	حداکثر تعداد طبقات مجاز از روی شالوده
سازنده حقيقی	مهندس	پايه 1	3000		3	تا 7
		پايه 2	2000		3	تا6
		پايه 3	1400		3	تا 5
	کاردان	پايه 1	2000		3	تا 5
		پايه 2	1000		3	تا 4
		پايه 3	800		3	تا 3
	ديپلمه فنی يا معماران تجربی	پايه 1	1000		3	تا 4
		پايه 2	500		3	تا 3
		پايه 3	300		3	تا 2
	مجری حقوقی	پايه 1	30000		6	تا 20
		پايه 2	9000		6	تا 10
		پايه 3	5000		6	تا 6
	پيمانکاران تشخيص صلاحيت شده معاونت برنامه ريزی و نظارت راهبردی رياست جمهوری	پايه 1	رتبه 1	70000	3	نامحدود
			رتبه 2	40000	3	تا 20
			رتبه 3	20000	3	تا 15
		پايه 2	9000		3	تا 10
		پايه 3	3000		3	تا 6

تبصره : ظرفيت مندرج در جدول شماره 4 برای پيمانکاران تشخيص صلاحيت شده معاونت برنامه ريزی و نظارت راهبردی رياست جمهوری، حداکثر ظرفيت مجاز اين دسته از سازندگان می باشد و در صورت استفاده بخشی از اين ظرفيت در پروژه های عمرانی، درصد باقيمانده در جدول شماره (4) بعنوان ظرفيت مجاز باقيمانده قابل اعمال می باشد

تبصره 1 : ملاک تعيين تعداد طبقات مجاز برای دارندگان پروانه اشتغال به کار حقوقی کاردانی، پايه پروانه اشتغال يکی از اعضای هيأت مديره معمار يا عمران است. به اين ترتيب که دارنده پايه يک تا 6 طبقه روی شالوده، دارنده پايه دو تا 5 طبقه روی شالوده و دارنده پايه سه تا 4 طيقه روی شالوده می تواند نسبت به اجرای ساختمان اقدام نمايد.

تبصره 2 : هيئت های 4 نفره استان در خصوص تغيير ظرفيت و تعداد کار سازندگان حقيقی و حقوقی مندرج در جدول شماره (4) می توانند حداکثر تا 30 درصد نسبت به کاهش يا افزايش موارد فوق بنا به مقتضيات استان و به پيشنهاد هيأت مديره سازمان نظام مهندسی استان اتخاذ تصميم نمايند. در همين راستا و جهت کارشناسی اين موضوع و ساير موارد مشابه هيأت های 4 نفره استان می توانند نسبت به تشکيل کار گروه هيأت 4 نفره اقدام نمايند. ترکيب کار گروه مذکور شامل نمايندگان تام الاختيار 4 نهاد اصلی عضو به انضمام نمايندگان تام الاختيار شورای شهر، بنياد مسکن و تشکلهای صنفی ذيربط ، (حسب مورد) و به دبيری سازمان نظام مهندسی ساختمان استان می باشد.

تبصره 3 : اشتغال همزمان سازندگان حقيقی و حقوقی در تعداد کارهای مجاز منوط به بکارگيری فرد دارای صلاحيت اجرا به عنوان رئيس کارگاه به تناسب کار در هر پروژه می باشد.

تبصره 4 : اشتغال سوم سازندگان حقيقی منوط به اتمام عمليات سفتکاری اول و دوم و يا اعلام تعطيلی کار اول و دوم توسط کارفرما و پس از تأييد سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ميسر خواهد شد.

تبصره 5 : حدود صلاحيت و ظرفيت سازندگان انبوه مسکن و ساختمان در بخش اجرا  (صلاحيت مضاعف)، براساس جدول شماره 4 تعيين می گردد. حداکثر ظرفيت اشتغال به کار سازندگان انبوه مسکن و ساختمان (شخص حقوقی) در بخش اجراء مشروط به اينکه سرمايه اجرای پروژه طبق دستور العمل ابلاغی شماره 02/100/16758 مورخ 10/04/1386 توسط سازنده تعيين گردد، دو برابر ظرفيت تعيين شده برای مجريان حقوقی در جدول مذکور با رعايت پايه بندی مربوط می باشد. همچنين حدود صلاحيت سازنده انبوه مسکن و ساختمان (حقوقی) با پايه يک بدون محدوديت حداکثر تعداد طبقات خواهد بود.

تبصره 6 : سازندگان انبوه مسکن و ساختمان (حقوقی- دارای صلاحيت اجرا) که متقاضی اجرای پروژه ای خارج از ظرفيت اشتغال به کار خود برای يک مقطع زمانی معين باشند در صورتيکه کمتر از 50 درصد ظرفيت اشتغال آنها استفاده شده باشد، مشروط بر اينکه کل آن کار را نزد يکی از شرکتهای بيمه گر، بيمه کيفيت خدمات ساختمانی و مسئوليت نمايند می توانند از افزايش ظرفيت اشتغال بهره مند شوند.

 

ماده 5

حق الزحمه سازندگان حقيقی و حقوقی مسکن و ساختمان براساس مواردی از قبيل نوع پيمان، شرح خدمات، مساحت و تعداد طبقات پروژه، مصالح، تجهيزات، وسايل، ماشين آلات، نيروی انسانی، مسافت پروژه نسبت به مراکز شهرها، پيچيدگی کار و هزينه های بالاسری با تفاهم و توافق طرفين و مفاد قرارداد منعقده تعيين خواهد شد.

 

ماده 6

سازندگان حقيقی و حقوقی موضوع اين ابلاغيه موظفند کليه مسئوليت های اجرای ساختمان را به نحوی که در قانون نظام مهندسی و کنترل ساختان، آئين نامه و شيوه های منعبث از آن ذکرشده بر عهده گيرند و به کارفرما، مراجع صدور پروانه ساختمان، مراجع کنترل ساختمان، دستگاه نظارت و ناظران و ساير مراجع ذيربط پاسخگو باشند.

در هر کارگاه ساختمانی بايد يک نفر رئيس کارگاه که دارای صلاحيت اجرا باشد به عنوان نماينده تام الاختيار مجری به صورت تمام وقت حضور داشته و به کارفرما، مهندس ناظر و دستگاه نظارت معرفی می شود. صلاحيت شخص مذکور براساس مبانی تنظيم شده توسط نظام مهندسی ساختمان استان تعيين می شود. سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها موظفند حداکثر مدت دو ماه نسبت به تعيين مبانی و ابلاغ آن اقدام کنند.

 

ماده 7

کليه ساختمانها در طول اجرا می بايست دارای مجری و رئيس کارگاه باشند. در صورت فسخ قرارداد، ادامه کار منوط به معرفی مجری جديد به مراجع صدور پروانه و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان می باشد. در هر صورت در هر مقطع زمانی، پروژه ساختمان می بايست دارای رئيس کارگاه باشند.

 

ماده 8

ارتاريخ ابلاغ اين دستورالعمل کليه ضوابط و مقررات مربوط به بخش اجرا در دستوالعمل های ابلاغی از سوی وزارت مسکن و شهرسازی شامل بخش صلاحيت مضاعف (اجرا) دستورالعمل سازندگان انبوه مسکن و ساختمان به شماره 02/100/16758 مورخ 10/4/86، فصل سوم مبحث دوم مقررات ملی ساختمان (اجرای ساختمان) و دستورالعمل پيمانکاران تشخيص صلاحيت شده توسط معاونت برنامه ريزی و نظارت راهبردی رياست جمهوری به شماره 02/100/ 55099 مورخ 7/11/86 مشمول رعايت ضوابط، مقررات و مفاد اين دستورالعمل می باشد.